Logo NDUN
Lên đầu trang
Thứ tư, 24/04/2024 08:21


     LỊCH SỬ NGÀY QUỐC TẾ ĐIỀU DƯỠNG

     Ngày Quốc tế Điều dưỡng hằng năm được các nước trên thế giới tổ chức vào ngày 12 tháng 5, ngày sinh của bà Florence Nightingale, nhằm tưởng nhớ những cống hiến to lớn của bà đối với việc hình thành và phát triển của ngành điều dưỡng hiện đại cũng như sự ghi nhận, tôn vinh của xã hội về vai trò của của người điều dưỡng trong chăm sóc con người đặc biệt là chăm sóc người bệnh.

     Florence Nightingale (12/5/1820 – 13/8/1910)

     Florence Nightingale (1820 – 1910) sinh ra trong một gia đình giàu có ở Anh. Từ nhỏ, bà đã thể hiện thiện tính và hoài bão được giúp đỡ người nghèo. Năm 1847, bà vào học và làm việc tại bệnh viện Kaiserswerth (Đức) dù gặp nhiều trở ngại về quan điểm xã hội và gia đình đối với nữ giới khi tham gia học về y tế và làm việc tại bệnh viện. Năm 1853, bà học thêm ở Paris (Pháp) sau đó trở lại London và điều hành một bệnh viện. Năm 30 tuổi, bà đã trở thành người điều hành và tổ chức chăm sóc sức khỏe cho những người nghèo khổ tại London, sắp xếp hợp lý và đưa ra các tiêu chuẩn cho công tác điều dưỡng. Trong vòng 2 năm, bà đã trở thành một trong những nhà lãnh đạo uy tín tại các bệnh viện nước Anh.

     Những năm 1854-1855, chiến tranh Crimée nổ ra, bà được Chính phủ Anh điều sang Thổ Nhĩ Kỳ với cương vị chỉ huy đội điều dưỡng và tổ chức chăm sóc thương bệnh binh của quân đội Hoàng gia Anh tại mặt trận cùng với 38 phụ nữ Anh khác. Lúc này, các bệnh viện tiền phương luôn trong tình trạng bẩn thỉu. Bà đã đưa ra lý thuyết về khoa học vệ sinh trong các cơ sở y tế và yêu cầu phải dọn dẹp sạch sẽ để đảm bảo công tác vệ sinh, chống nhiễm trùng. Vì vậy, bà là người đầu tiên đặt nền tảng về vệ sinh trong các cơ sở y tế và nhờ đó đã giúp làm giảm tỷ lệ chết của thương binh do nhiễm trùng từ 42% xuống còn 2%. Trong đêm, Forence thường cầm đèn đi chăm sóc cho từng thương bệnh binh.Hình ảnh này đã để lại trong trí nhớ và tình cảm của những người thương binh hồi đó, vì thế, các thương binh đã đặt cho bà danh hiệu “Nữ công tước với cây đèn” hay “Thiên thần trong bệnh viện”. Sau khi trở lại nước Anh, bệnh tật mắc phải trong chiến tranh Crimée đã làm cho Florence Nightingale mất khả năng làm việc trực tiếp tại bệnh viện. Bà được dân chúng và những người lính Anh tặng món quà 50.000 bảng Anh để chăm sóc sức khoẻ. Tuy nhiên, bà đã dùng số tiền này sử dụng trong vào việc thành lập Trường Điều dưỡng Nightingale tại Bệnh viện St. Thomas, London vào năm 1860 (nay là một phần của trường King’s College London) cùng với chương trình đào tạo 1 năm. Sự kiện này đã đặt nền tảng cho hệ thống đào tạo điều dưỡng không chỉ ở nước Anh mà còn ở nhiều nước trên thế giới. Kể cả khi sức khỏe suy yếu đến không còn đi lại được, Nightingale vẫn được Chính phủ Mỹ luôn xin ý kiến của bà về việc tổ chức các bệnh viện dã chiến để chăm sóc thương bệnh binh tại chiến trường trong cuộc nội chiến Mỹ. Florence Nightingale mất ngày 13/8/1910. Nghi thức thắp đèn dầu và đọc lời thể của Florence Nightingale đã trở thành nghi thức chính thức của sinh viên điều dưỡng trong lễ tốt nghiệp của nhiều trường điều dưỡng trên thế giới.

     Florence Nightingale với cây đèn dầu bên giường bệnh. (Nguồn: Pinterest)

     Ngày 12/5/1965 Hội đồng Quốc tế Điều dưỡng đã tổ chức họp và quyết định lấy ngày 12 tháng 5 hàng năm, ngày sinh của Florence Nightingale làm Ngày Quốc tế Điều dưỡng để tôn vinh, tưởng nhớ công lao của Bà và khẳng định quyết tâm tiếp tục sự nghiệp mà Bà đã xây dựng và Florence Nightingale đã trở thành người mẹ tinh thần của ngành điều dưỡng thế giới.

     Sinh viên Trường Điều dưỡng, ĐH. Dillard-Hoa Kỳ cầm đèn và đọc lời thề của Florence Nightingale trong Lễ tốt nghiệp (Nguồn: Dillard University)

     KỶ NIỆM NGÀY QUỐC TẾ ĐIỀU DƯỠNG TRÊN THẾ GIỚI

     Hiện nay, trên thế giới, rất nhiều nước tổ chức ngày Quốc tế điều dưỡng 12 tháng 5 nhằm vinh danh và ghi nhận những đóng góp to lớn của người điều dưỡng đối với người bệnh, ngành y tế và xã hội. Ở nhiều quốc gia như Úc, Hoa Kỳ, Canada, Ireland v.v… sự kiện này được tổ chức như một sự kiện kéo dài một tuần, kết thúc vào ngày 12 tháng 5 hằng năm, được gọi là Tuần Quốc tế Điều dưỡng. Điển hình tại một số quốc gia như:

     Tại nước Anh

     Ngày Quốc tế Điều dưỡng 12 tháng 5 được tổ chức hằng năm bằng hình thức thắp đèn, nến tại Tu viện Westminster, London. Một ngọn nến được chuyển từ điều dưỡng này sang điều dưỡng khác (tượng trưng để truyền kiến thức từ điều dưỡng này sang điều dưỡng khác) và cuối cùng đặt nó lên vị trí cao nhất.

Lễ kỷ niệm Ngày Quốc tế Điều dưỡng hàng năm tại Tu viện Westminster, London, Anh. (Nguồn: Nursing Times)

     Tại Úc

     Các Điều dưỡng tiêu biểu của năm được công bố trong một buổi lễ tại một trong những thành phố thủ phủ của tiểu bang. Ngoài ra, tại mỗi tiểu bang và vùng lãnh thổ của Úc, các buổi lễ tôn vinh điều dưỡng cũng được tiến hành trong Tuần lễ Quốc tế Điều dưỡng.

     Tại Hoa Kỳ

     Tuần lễ Điều dưỡng Quốc gia lần đầu tiên được tổ chức từ ngày 11-16 tháng 10 năm 1954 để vinh danh kỷ niệm 100 năm sứ mệnh của Florence Nightingale đến Crimée. Tổng thống Nixon sau đó đã thông qua “Tuần lễ Điều dưỡng Quốc gia” vào năm 1974. Năm 1982, Tổng thống Reagan đã ký một đề xuất chính thức quyết định ngày 06 tháng 5 là “Ngày Công nhận Điều dưỡng quốc gia”, nay được gọi là Ngày Điều dưỡng Quốc gia hoặc Ngày cấp chứng chỉ hành nghề cho các điều dưỡng viên. Từ năm 1990 đến nay, Tuần lễ Điều dưỡng Quốc gia kéo dài từ 06 tháng 5 – 12 tháng 5 hằng năm.

     Ireland

     Kể từ năm 2012, Nurse Jobs Ireland (một cơ quan tuyển dụng điều dưỡng Ireland) ra mắt một chiến dịch chuyên nghiệp kéo dài một tuần để chào mừng các điều dưỡng vào ngày 06 – 12 tháng 5 hằng năm. Lễ kỷ niệm này sử dụng ứng dụng kỹ thuật số như Twitter và Facebook để quảng bá cho các điều dưỡng đã làm việc xuất sắc bằng cách sử dụng hashtag #CelebrateNurses. Công chúng để lại ý kiến tích cực của họ và lời cảm ơn trên trang web Celebrate Nurses. Những đánh giá này của công chúng sẽ được tham chiếu vào một quyển sách điện tử và được chia sẻ trong các cơ sở y tế trên khắp Ireland.

     Tại Ấn Độ

     Ngày Quốc tế Điều dưỡng 12 tháng 5 được tổ chức bằng các hoạt động như hội thảo giáo dục và thảo luận về các vấn đề điều dưỡng. Các chứng nhận và giải thưởng cũng được trao cho các điều dưỡng vì những đóng góp to lớn cho dịch vụ y tế.

     Tại Singapore

     Singapore kỷ niệm Ngày Điều dưỡng vào 01 tháng 8. Vào những năm 1800, sự phát triển mạnh mẽ của Singapore cùng với dân số ngày càng tăng đã khiến đất nước này phải tìm ra nhu cầu cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe và y tế tốt hơn. Trong khi tại một số bệnh viện, vấn đề thiếu điều dưỡng hỗ trợ các bác sĩ trong khám chữa bệnh đang xảy ra. Các nữ tu Pháp từ Tu viện Thánh Chúa Giê-su được huấn luyện để trở thành điều dưỡng để đáp ứng nhu cầu này. Ngày 01/8/1885 đánh dấu sự khởi đầu của sự phát triển của điều dưỡng ở Singapore khi các nữ tu bắt đầu nhiệm vụ điều dưỡng của họ tại Bệnh viện Đa khoa Sepoy Lines trong khu vực Outram.

     Tại Philippin

     Trong những năm gần đây, Philippin đã long trọng tổ chức kỉ niệm ngày quốc tế Điều dưỡng. Năm nay, Hội đồng điều dưỡng Phillippin đã quyết định tổ chức một hội thảo khoa học quốc tế về điều dưỡng diễn ra vào ngày 10/5/2018 để chào mừng ngày 12/5. Tại hội thảo đã có những công bố khoa học để nâng cao chất lượng chăm sóc, và cũng đã trao giải thưởng cho các cá nhân, tập thể xuất sắc.

     CHỦ ĐỂ CỦA NGÀY QUỐC TẾ ĐIỀU DƯỠNG

     Hội đồng Quốc tế Điều dưỡng (International Council of Nurses – ICN) đã quyết định đưa thông tin và giáo dục điều dưỡng thông qua các chủ đề được tổ chức trong dịp kỷ niệm Ngày Quốc tế Điều dưỡng hằng năm. Các chủ đề được lựa chọn và truyền thông với xã hội về vai trò và sự đóng góp của người điều dưỡng đối với các vấn đề của xã hội như: sức khỏe, môi trường, xử lý các vấn đề liên quan đến nghèo đói và các vấn đề sức khỏe, xã hội khác. Các chủ đề này cũng nhằm tôn vinh các điều dưỡng, những người đóng vai trò quan trọng trong chăm sóc và cứu chữa những người bệnh. Chủ để của năm 2023 là: Điều dưỡng chúng ta – tương lai chúng ta

     Trong những năm trước đây, chủ đề của Ngày Quốc tế Điều dưỡng là:

  • 1988 – Làm mẹ an toàn
  • 1989 – Sức khoẻ trường học
  • 1990 – Điều dưỡng và Môi trường
  • 1991 – Sức khỏe tâm thần – Điều dưỡng trong hành động
  • 1992 – Sức khỏe người cao tuổi
  • 1993 – Chất lượng, chi phí và điều dưỡng
  • 1994 – Gia đình khỏe mạnh cho quốc gia khỏe mạnh
  • 1995 – Sức khỏe phụ nữ: Điều dưỡng làm tiên phong
  • 1996 – Sức khỏe tốt hơn thông qua nghiên cứu điều dưỡng
  • 1997 – Người trẻ khỏe mạnh = Tương lai tươi sáng hơn
  • 1998 – Gắn kết đối tác vì sức khỏe cộng đồng
  • 1999 – Kỷ niệm quá khứ của điều dưỡng, tuyên bố tương lai
  • 2000 – Điều dưỡng – Luôn bên bạn
  • 2001 – Điều dưỡng, luôn bên bạn: Đoàn kết chống lại bạo lực
  • 2002 – Điều dưỡng luôn bên bạn: Chăm sóc cho gia đình
  • 2003 – Điều dưỡng: Chống lại sự kỳ thị AIDS, hành động vì tất cả
  • 2004 – Điều dưỡng: Hành động vì người nghèo; Chống lại đói nghèo
  • 2005 – Điều dưỡng vì sự an toàn của người bệnh: Hướng tới Mục tiêu chống thuốc giả và thuốc không đạt chuẩn
  • 2006 – An toàn cho nhân viên y tế sẽ cứu những cuộc sống.
  • 2007 – Môi trường thực hành tích cực: Chất lượng nơi làm việc chất lượng = Chất lượng chăm sóc người bệnh
  • 2008 – Cung cấp dịch vụ chất lượng, phục vụ cộng đồng: Điều dưỡng tiên phong trong chăm sóc sức khỏe ban đầu và chăm sóc xã hội
  • 2009 – Cung cấp dịch vụ chất lượng, phục vụ cộng đồng: Điều dưỡng tiên phong trong cải tiến chăm sóc.
  • 2010 – Cung cấp dịch vụ chất lượng, phục vụ cộng đồng: Điều dưỡng tiên phong trong chăm sóc bệnh mãn tính
  • 2011 – Thu hẹp khoảng trống: Tăng cường tiếp cận và sự công bằng
  • 2012 – Thu hẹp khoảng trống: Từ bằng chứng đến hành động
  • 2013 – Thu hẹp khoảng trống: Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ
  • 2014 – Điều dưỡng: Một lực lượng cho sự thay đổi – Một nguồn lực quan trọng cho sức khỏe
  • 2015 – Điều dưỡng: Một lực lượng cho sự thay đổi: Chăm sóc hiệu quả, chi phí hiệu quả
  • 2016 – Điều dưỡng: Một lực lượng cho sự thay đổi: Cải thiện khả năng đáp ứng của hệ thống y tế
  • 2017 – Điều dưỡng: Một tiếng nói hướng tới – Đạt được các mục tiêu phát triển bền vững
  • 2018 – Điều dưỡng hướng tới mục tiêu – Sức khỏe là Quyền con người
  • 2019 - Điều dưỡng: Cân bằng tâm trí, cơ thể và tinh thần. 
  • 2020 - Nurses – A voice to lead, Nursing the World to Health
  • 2021 - Tiếng nói để dẫn dắt - Tầm nhìn cho việc chăm sóc sức khỏe trong tương la
  • 2022 - Đầu tư, bảo vệ và hỗ trợ phát triển nghề điều dưỡng để củng cố hệ thống y tế toàn cầu

     KỶ NIỆM NGÀY QUỐC TẾ ĐIỀU DƯỠNG TẠI VIỆT NAM

      Tại Việt Nam. Năm 2018, Bộ Y tế đã có hướng dẫn các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tổ chức kỷ niệm ngày Quốc tế Điều dưỡng 12 tháng 5. Ngày 05/2/2018 Cục Quản lý Khám, chữa bệnh đã có Công văn số 145/KCB-ĐD đề nghị Giám đốc các Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Thủ trưởng Y tế các ngành, Giám đốc các Bệnh viện, Viện nghiên cứu có giường bệnh trực thuộc Bộ Y tế chỉ đạo các đơn vị trực thuộc triển khai thực hiện các nội dung nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, trong đó có nội dung “Tổ chức các hoạt động thiết thực chào mừng hoặc tổ chức Lễ Kỷ niệm ngày Quốc tế Điều dưỡng 12/5”. Hoạt động này nhằm tôn vinh giá trị nghề nghiệp, vinh danh tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác chăm sóc người bệnh tại đơn vị, đồng thời cũng động viên người điều dưỡng yêu ngành nghề, yên tâm công tác, nâng cao năng lực cá nhân, tiếp tục công hiến sức lực trí tuệ hiệu quả trong sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân, tiến tới hội nhập khu vực và quốc tế.

     Thực hiện chủ chương này của Bộ Y tế, các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong toàn quốc đã hưởng ứng rất sôi nổi. Mặc dù là năm đầu tiên thực hiện, song do hiểu rõ chủ trương, lại có kế hoạch ngay từ đầu năm nên các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong toàn quốc đã triển khai hiệu quả nhiều hoạt động rất phong phú, đa dạng, thiết thực chào mừng ngày Quốc tế Điều dưỡng 12 tháng 5 như:  Tổ chức Hội thi điều dưỡng giỏi; Hội thi điều dưỡng truyền thông giỏi; thi giao tiếp ứng xử, thăm hỏi; tặng quà miễn phí cho người bệnh; Lễ kỷ niệm ngày Quốc tế Điều dưỡng 12/5… Đây là dịp để các cấp Lãnh đạo ngành y tế ghi nhận và biểu dương những đóng thầm lặng nhưng hết sức to lớn của đội ngũ điều dưỡng trong cả nước, đồng thời động viên người điều dưỡng yêu và có trách nhiệm hơn với ngành, nghề. Nhân dịp này, đội ngũ điều dưỡng cũng hiểu rõ hơn lịch sử phát triển nghề nghiệp, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, thay đổi phong cách, thái độ phục vụ để hướng đến sự hài lòng của người bệnh và hội nhập khu vực, quốc tế.

      Năm 2004 thủ tướng chính phủ ký quyết định nâng cấp Trường Cao đẳng Y tế Nam Định thành Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định trên cơ sở là Trường Y sỹ Nam Hà (thành lập ngày 8/9/1960) là cái nôi đào tạo chuyên ngành Điều dưỡng, Hộ sinh trình độ Cao đẳng (trước đây) và Đại học, Sau đại học ngày nay. Trải qua hơn 60 năm, dưới sự lãnh đạo của Bộ Y tế, Bộ giáo dục và Đào tạo; sự quan tâm giúp đỡ của Lãnh đạo và nhân dân tỉnh Nam Định. Nhà trường đã vượt qua nhiều thử thách: Từ khi trường mới thành lập với cơ sở vật chất nghèo nàn, đội ngũ cán bộ còn thiếu, trang thiết bị phục vụ dạy học còn thô sơ, đến nay Cơ sở vật chất Nhà trường đã khang trang hơn: khu nhà 9 tầng, khu giảng đường, khu nhà thực hành Tiền lâm sàng cùng nhiều thiết bị hiện đại phục vụ giảng dạy, học tập và nghiên cứu khoa học. Khu ký túc xá, cơ sở hạ tầng được qui hoạch đẹp mắt, hiện đại với các sân thể thao, vườn cây, nhà đa năng phục vụ cho sinh viên vui chơi, giải trí. Đội ngũ cán bộ với 03 đồng chí được Nhà nước phong tặng Thầy thuốc nhân dân, nhiều thầy thuốc ưu tú; 01 Phó giáo sư cùng nhiều Tiến sĩ, Thạc sĩ, CKII, CKI...; đã đào tạo hơn 30.000 cán bộ Y tế cho đất nước.

     Để có được “Trường Đại học Điều dưỡng” như ngày hôm nay, Nhìn lại chặng đường hơn 60 năm qua, Kỷ niệm ngày Quốc tế Điều dưỡng 12 tháng 5, cán bộ giảng viên và học viên, sinh viên Nhà trường luôn tự hào về những đóng góp của mình cho sự nghiệp xây dựng, phát triển Trường; đóng góp vào sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ nhân dân, cho ngành Điều dưỡng Việt Nam và trên thế giới. Nhiều cá nhân được Đảng, Nhà nước và các Bộ Ngành trao tặng Huân huy chương và Bằng khen. Có những Điều dưỡng viên là sinh viên, học viên của Nhà trường đã trở thành Thầy thuốc ưu tú, nhiều sinh viên nắm giữ các vị trí lãnh đạo điều dưỡng trong ngành từ trung ương tới địa phương. Cùng với sự lớn mạnh của Hội Điều dưỡng Việt Nam, vị thế và vai trò của người Điều dưỡng viên được nâng cao và ngày càng được khẳng định trong nhu cầu chăm sóc sức khỏe của xã hội.

Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định

     Năm nay (2023) Lãnh đạo nhà trường đã phê duyệt kế hoạch của Chi hội Điều dưỡng Nhà trường về tổ chức chương trình Hội thảo khoa học kỷ niệm ngày Quốc tế Điều dưỡng và Hộ sinh vào ngày 12/5/2023 tại Hội trường lớn Khu giảng đường. Đồng thời cử đoàn tham dự Lễ Kỷ niệm Ngày Quốc tế Điều dưỡng 12/5 tại Bộ Y tế.

 

    Nhân kỷ niệm ngày Quốc tế Điều dưỡng 12/5, kính chúc Quý đồng nghiệp, các giảng viên, cán bộ công nhân viên ngành y tế; các em học viên, sinh viên đã, đang và sẽ công tác trong ngành Điều dưỡng nhiều sức khỏe, hạnh phúc và thành công. Giữ mãi ngọn lửa đam mê với nghề, tích cực định hướng cho các thế hệ điều dưỡng tương lai và cùng chung sức khẳng định ngành điều dưỡng Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển vươn xa.

    Nhân dịp này xin được chân thành cảm ơn sự quan tâm tạo điều kiện của lãnh đạo các cấp, các ngành, các tổ chức đoàn thể đối với đội ngũ điều dưỡng, hộ sinh và và cán bộ công nhân viên ngành y tế trong công tác chăm sóc phục vụ người bệnh. 

Tin liên quan